تزریق PRP زانو چگونه انجام می‌شود؟ این روش نوین درمانی که با عنوان تزریق پلاسمای غنی از پلاکت شناخته می‌شود، یکی از موثرترین روش‌ها برای بهبود دردهای مفصلی و بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده زانو است.
در این روش، خون فرد بیمار گرفته شده و پس از جداسازی پلاکت‌ها از طریق سانتریفیوژ، ماده‌ای غنی و تقویت‌کننده به طور مستقیم به مفصل زانو تزریق می‌شود. این فرآیند ساده، غیرتهاجمی و با کمترین عوارض، به بدن کمک می‌کند تا به صورت طبیعی روند ترمیم را آغاز کند.
با توجه به اینکه درمان با PRP زانو به‌سرعت در حال گسترش است و بسیاری از بیماران به دنبال جایگزینی برای جراحی یا داروهای شیمیایی هستند، شناخت دقیق مراحل انجام این تزریق اهمیت زیادی دارد.
از نمونه‌گیری خون تا تزریق نهایی و مراقبت‌های پس از آن، هر مرحله نیازمند دقت و اجرای صحیح است تا بهترین نتایج حاصل شود. در این مقاله، بر اساس منابع علمی معتبر، مراحل گام‌به‌گام تزریق PRP زانو را بررسی خواهیم کرد.
اولین مرحله از فرآیند تزریق PRP به زانو، مربوط به نمونه‌گیری خون از خود بیمار است. معمولاً حدود ۱۵ تا ۵۰ میلی‌لیتر خون از ورید بازو گرفته می‌شود.
این خون سپس وارد دستگاهی به نام سانتریفیوژ می‌شود که با چرخش سریع، اجزای خون را از هم جدا می‌کند. هدف از این مرحله، جداسازی و تغلیظ پلاکت‌هاست؛ چراکه پلاکت‌ها نقشی کلیدی در ترمیم بافت و کاهش التهاب دارند.
در پایان این فرآیند، یک بخش بسیار غنی از پلاکت به نام PRP به‌دست می‌آید که دارای غلظتی چند برابر پلاکت خون معمولی است.
این ماده به‌عنوان یک فاکتور رشد طبیعی، می‌تواند روند بازسازی سلول‌های آسیب‌دیده مفصل زانو را تسریع کند. نکته مهم این است که چون ماده تزریق‌شده از بدن خود بیمار تهیه می‌شود، خطر آلرژی یا عفونت بسیار پایین خواهد بود.
مراحل تزریق PRP به زانو
پس از آماده‌سازی PRP، ناحیه زانو برای تزریق آماده می‌شود. ابتدا پوست ناحیه تزریق با مواد ضدعفونی‌کننده کاملاً تمیز می‌شود تا از ورود هرگونه آلودگی جلوگیری گردد.
در بسیاری از مراکز تخصصی، از سونوگرافی یا دستگاه تصویربرداری استفاده می‌شود تا محل دقیق آسیب مشخص شود و تزریق با دقت بیشتری انجام گیرد.
سپس پزشک با استفاده از سرنگ مخصوص، PRP را مستقیماً به درون مفصل زانو یا ناحیه‌ای از بافت نرم که دچار آسیب شده است، تزریق می‌کند. میزان تزریق معمولاً بین ۳ تا ۶ میلی‌لیتر است.
این مرحله معمولاً کمتر از ۱۵ دقیقه طول می‌کشد و بیمار بلافاصله پس از تزریق می‌تواند به خانه بازگردد، گرچه توصیه می‌شود برای چند روز از فعالیت‌های سنگین پرهیز شود.
مراقبت‌های بعد از تزریق PRP زانو
بعد از انجام تزریق، بدن وارد مرحله ترمیم طبیعی می‌شود. در روزهای اول ممکن است بیمار کمی درد، التهاب یا تورم در ناحیه زانو تجربه کند که طبیعی است.
استفاده از کمپرس سرد در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول، می‌تواند به کاهش این علائم کمک کند.
همچنین توصیه می‌شود حداقل تا سه روز از مصرف داروهای ضدالتهابی مثل ایبوپروفن خودداری شود، زیرا این داروها می‌توانند اثر درمانی PRP را کاهش دهند.
پزشکان معمولاً برنامه‌ای برای بازگشت تدریجی به فعالیت‌های روزانه تنظیم می‌کنند.
تمرینات فیزیوتراپی سبک و پیاده‌روی آرام می‌تواند روند بهبودی را تسریع کند. نتایج معمولاً از هفته سوم تا ششم قابل مشاهده خواهند بود. در موارد مزمن، ممکن است به چند جلسه تزریق با فواصل مشخص نیاز باشد تا نتایج پایدارتری حاصل شود.
مزایا و محدودیت‌های درمان با PRP برای زانو
تزریق PRP به زانو یکی از درمان‌های غیرتهاجمی، کم‌خطر و مقرون‌به‌صرفه در مقایسه با جراحی‌های پیچیده محسوب می‌شود. این روش باعث کاهش درد، بهبود حرکت مفصل، و بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده می‌شود.
به‌خصوص برای افرادی که از آرتروز خفیف تا متوسط یا آسیب‌های تاندونی رنج می‌برند، PRP می‌تواند جایگزینی مؤثر برای داروهای مسکن باشد.
با این حال، باید توجه داشت که این روش برای همه بیماران مناسب نیست. در موارد شدید آرتروز که غضروف تقریباً از بین رفته باشد، تزریق PRP ممکن است اثربخشی محدودی داشته باشد.
همچنین، به دلیل تفاوت‌های فردی در سیستم ایمنی و فاکتورهای خونی، میزان تأثیرگذاری PRP از فردی به فرد دیگر متفاوت است. بنابراین، مشاوره با پزشک متخصص برای ارزیابی مناسب بودن این درمان الزامی است.
