باقی‌ماندن جای بخیه یا اسکار یکی از نگرانی‌های رایج پس از هرگونه عمل جراحی یا زخم است. خوشبختانه با رعایت اصول ساده اما مؤثر مراقبت از زخم، می‌توان تا حد زیادی از ایجاد اسکار جلوگیری کرد.

متخصصان پوست توصیه می‌کنند که برای جلوگیری از جای زخم بعد از بخیه، لازم است زخم را تمیز و مرطوب نگه دارید، از نور مستقیم خورشید محافظت کنید و به‌موقع بخیه‌ها را طبق نظر پزشک بردارید.

این اقدامات، روند ترمیم پوست را تسریع می‌کنند و احتمال ایجاد اسکار را کاهش می‌دهند.

مطالعات منتشرشده توسط منابع معتبری چون انجمن متخصصان پوست آمریکا و برندهای درمانی پوست نشان داده‌اند که استفاده از کرم‌های ترمیم‌کننده، پانسمان مناسب و پرهیز از دستکاری زخم در روزهای ابتدایی، نقش مهمی در پیشگیری از اسکار دارند.

در این مقاله، راهنمای مرحله به مرحله‌ای برای مراقبت صحیح از زخم بخیه‌شده ارائه می‌دهیم تا شما بتوانید با رعایت نکات علمی، از زیبایی پوست خود محافظت کنید و از ایجاد جای زخم‌های ماندگار جلوگیری نمایید.

همچنین بخوانید:

مرکز درمان جای زخم و بخیه در شهرک غرب

 

 تمیز و مرطوب نگه‌داشتن زخم: مهم‌ترین قدم پیشگیری از اسکار

اولین و مهم‌ترین مرحله در مراقبت از زخم، تمیز نگه‌داشتن آن است.

شست‌وشوی روزانه با آب ولرم و یک شوینده ملایم (مثل صابون غیرمعطر) به جلوگیری از عفونت و التهاب کمک می‌کند.

عفونت یا تحریک زخم می‌تواند باعث ضخیم شدن بافت اسکار شود، بنابراین رعایت بهداشت اولیه بسیار حیاتی است.

پس از تمیز کردن، استفاده از یک لایه نازک وازلین یا کرم ترمیم‌کننده باعث مرطوب ماندن سطح زخم می‌شود.

این کار مانع ایجاد دلمه‌های خشک می‌شود که خود عامل باقی‌ماندن اسکار هستند. بسیاری از متخصصان پوست تأکید دارند که رطوبت مناسب یکی از کلیدی‌ترین عوامل در ترمیم طبیعی پوست بدون جای زخم است.

استفاده منظم از ضدآفتاب پس از بهبود زخم

یکی از اشتباهات رایج پس از بهبود زخم، بی‌توجهی به نور خورشید است.

پوست جدیدی که پس از بخیه رشد می‌کند، بسیار حساس‌تر از سایر نقاط پوست است و تماس مستقیم با نور آفتاب می‌تواند باعث تغییر رنگ، تیره شدن محل زخم و برجسته شدن اسکار شود.

استفاده از کرم ضدآفتاب با SPF حداقل ۳۰ بر روی ناحیه بهبود یافته، به‌ویژه در شش ماه اول پس از بخیه، توصیه می‌شود.

حتی در روزهای ابری یا زمستان نیز باید این محافظت ادامه داشته باشد. ضدآفتاب کمک می‌کند تا رنگ پوست در ناحیه زخم با سایر نقاط پوست هماهنگ بماند و اسکار کمتر دیده شود.

همچنین بخوانید:

مرکز درمان جای زخم و بخیه در تهران

 

 زمان مناسب برای برداشتن بخیه‌ها و پرهیز از دستکاری زخم

برداشتن بخیه در زمان صحیح، یکی دیگر از عوامل مهم در جلوگیری از ایجاد جای زخم است.

اگر بخیه‌ها زودتر از زمان مقرر برداشته شوند، احتمال باز شدن زخم وجود دارد. از طرفی باقی ماندن بیش از حد بخیه‌ها نیز باعث فرورفتگی یا برجستگی در ناحیه زخم خواهد شد.

پرهیز از خاراندن، فشار دادن یا کندن دلمه‌های زخم نیز بسیار ضروری است. این اعمال باعث ایجاد آسیب‌های ثانویه و اختلال در روند طبیعی ترمیم پوست می‌شود.

صبر و مراقبت صحیح در این مرحله می‌تواند تفاوت قابل توجهی در ظاهر نهایی زخم ایجاد کند.

 استفاده از محصولات ترمیم‌کننده پوست پس از بخیه

محصولات ترمیم‌کننده پوست مانند ژل‌های حاوی سیلیکون، کرم‌های ویتامین E، آلانتوئین یا پانتنول، نقش مهمی در کاهش احتمال اسکار دارند.

این محصولات معمولاً به کاهش التهاب، تغذیه سلول‌های پوستی و افزایش انعطاف‌پذیری پوست کمک می‌کنند.

استفاده روزانه از این کرم‌ها پس از برداشتن بخیه یا زمانی که زخم بسته شده است، توصیه می‌شود.

البته انتخاب نوع محصول بهتر است با مشورت پزشک یا داروساز انجام گیرد، زیرا بعضی از ترکیبات برای پوست‌های حساس یا آسیب‌دیده مناسب نیستند. استفاده درست و مداوم از این محصولات می‌تواند در بلندمدت تفاوت محسوسی در ظاهر جای زخم ایجاد کند.

سوالات متداول درباره جلوگیری از جای زخم بعد از بخیه

آیا بعد از بخیه باید زخم را مرطوب نگه داشت؟

بله، رطوبت مناسب به ترمیم بهتر زخم کمک می‌کند.

آیا کندن دلمه‌ها باعث باقی‌ماندن جای زخم می‌شود؟

بله، کندن دلمه روند ترمیم را مختل می‌کند و اسکار ایجاد می‌شود.

چه زمانی بخیه را باید کشید؟

بسته به محل بخیه، معمولاً بین ۵ تا ۱۴ روز بعد، طبق نظر پزشک.

استفاده از ضدآفتاب بعد از بخیه لازم است؟

بله، برای جلوگیری از تیره شدن و نمایان شدن جای زخم ضروری است.

آیا می‌توان برای جلوگیری از اسکار از کرم خاصی استفاده کرد؟

بله، کرم‌های ترمیم‌کننده مانند ژل سیلیکون یا ویتامین E مفید هستند.

شست‌وشوی روزانه زخم تا چه زمانی ادامه یابد؟

تا زمانی که زخم به‌طور کامل بسته نشده و پزشک اجازه دهد.

آیا نور آفتاب می‌تواند زخم تازه را بدتر کند؟

بله، نور خورشید می‌تواند باعث تغییر رنگ و برجسته شدن اسکار شود.

آیا می‌توان از چسب‌های مخصوص جای زخم استفاده کرد؟

بله، این چسب‌ها می‌توانند به صاف‌تر شدن اسکار کمک کنند.

آیا ماساژ دادن جای زخم مفید است؟

بله، در مراحل بعد از بهبودی کامل می‌تواند به نرم شدن بافت اسکار کمک کند.

چند وقت بعد از بخیه می‌توان از کرم ترمیم‌کننده استفاده کرد؟

معمولاً بعد از برداشتن بخیه و بسته شدن کامل زخم.